Liesbeth Arts emigreerde 15 jaar geleden naar Frankrijk, samen met haar man Henk. “Een zoektocht, via een zelfgekozen pad, dat een dwaalspoor leek te zijn en nu al zo’n 15 jaar duurt.” Ze schreef daar eerder twee meeslepende boeken over. Nu kijkt ze terug.
Vanochtend vond ik een mail in m’n mailbox die m’n aandacht trok. De afzender was een vrouwelijke businesscoach die ik volg op Linkedin, ik vind haar een fijn mens, warm, hartelijk, spiritueel en ook zakelijk en overtuigend!
Aan die eerste beschrijvingen kan ik mezelf wel spiegelen, maar bij zakelijk en overtuigend wordt het beeld troebel, daaraan ontbreekt het mij al een behoorlijke tijd, vind ikzelf.
De titel van de mail was : Je kunt de ander niet verder brengen dan je zelf bent. Die zin triggerde me. Eigenlijk verwoordde zij hiermee het antwoord op de kern van mijn zoektocht.
Een zoektocht, via een zelfgekozen pad, dat een dwaalspoor leek te zijn en nu al zo’n 15 jaar duurt.
Toen ik eraan begon was ik vol enthousiasme en wilde ik andere mensen graag meenemen op mijn pad, een gids zijn, gebruikmakend van mijn Tarotkaarten en de prachtige natuur. Maar al vrij snel raakte ik zelf de weg kwijt.
Inmiddels ben ik vele ervaringen en inzichten verder en sta ik op het punt om weer bij “af” te beginnen… Terug bij de start van het pad dat ik ingeslagen was… Ik heb mijn opleiding tot Hypnotherapeut bijna afgerond, ik kan een eigen praktijk beginnen, of nog spannender: een centrum voor levenskunst.
Ik woon nog steeds in die prachtige natuur, Henk is inmiddels met pensioen, dus nu is het echt de tijd om aan “mijn deel” te beginnen, vol passie en levenslust, net zoals ik van plan was toen we naar Frankrijk verhuisden, ik raakte de weg kwijt, maar daardoor is mijn landkaart nu wel behoorlijk uitgebreid…
En toch merk ik dat ik het starten nog steeds voor me uitschuif… diep van binnen aarzel ik nog.
“ Wat houdt me dan tegen?” is een vraag die me heel erg bezighoudt de laatste weken, vandaar dat die mail me triggerde. Tijd voor zelf-reflexie en misschien het allerbelangrijkste: het afsluiten van een periode!
De periode die eigenlijk begon na het laatste hoofdstuk van mijn tweede boek.
Toen Henk en ik naar Frankrijk verhuisden was ons doel om een centrum voor muziek én levenskunst te beginnen.
Henk de muziek, ik de levenskunst. We begonnen met de muziek en als dat op de rails was zou ik aan mijn deel beginnen.
Ik was tot dan toe altijd al bezig geweest met me te verdiepen in spiritualiteit, de mens en het leven. Maatschappelijk werk gestudeerd, me bezig gehouden met natuurgeneeswijzen, massage, astrologie en de Tarotkaarten natuurlijk. Voor ik Henk ontmoette was ik alleenstaande moeder, had aan mezelf gewerkt en veel geleerd door middel van Gestallt-therapie en door alles wat ik tot dan toe had meegemaakt in mijn leven.
Ik zag problemen dan ook voornamelijk als mogelijkheden tot groei en wijsheid. Aanpakken en lef hebben daar ging het om! Vooral niet blijven hangen in je problemen!
In mijn werk als waarzegster ging het door mijn positieve instelling dan ook hartstikke goed. Ik had veel succes. Toen ik Henk ontmoette was voor mij m’n levensvervulling compleet, ik liep tegen de veertig en was vol zelfvertrouwen en vooral gelukkig. Dus toen we begonnen te dromen over Frankrijk dacht ik meteen aan de mogelijkheid om mijn geluk en inzichten te delen met anderen.
We begonnen met de muziek omdat Henk al zoveel ervaring had in workshops geven dus hij zou direct aan de slag kunnen. We hadden een oud hotel opgeknapt en er een zeer sfeervolle Résidence d’artistes, met café van gemaakt. Vrienden en familie waren blij voor ons en zagen misschien wel wat hobbels op de weg, maar door ons enthousiasme zagen ze onze plannen toch wel zitten. Nou voor ons was het duidelijk : dit kon niet anders dan een succes worden !
Menselijk en creatief gezien was het dat ook. We hebben zoveel mooie en ontroerende ontmoetingen gehad en veel vrienden gemaakt! Genoten van alle muziek en blije mensen.
Ook in de omgeving werden we goed ontvangen. Het office du tourisme maakte een video over ons om ons gebied cultureel te promoten. We verschenen regelmatig in een artikel in de krant en kregen zelfs een ‘eigen kopje’ op de activiteiten pagina van de regio.
Er was alleen één grote ‘maar’….. we konden er niet van leven, sterker nog we bouwden alleen maar schulden op. Dat lag voor een groot deel buiten ons, het was bankencrisis, de mensen hadden geen geld, we zaten verstopt à la campagne, ver van de stad, ver van Nederland. Maar ook wij hadden ons aandeel in onze crisis: we waren meer idealistisch dan commercieel vaardig. We zaten door overmoedige inschatting van onze toekomstige inkomsten in het zwaarste sociale lastenregime waardoor we meer moesten betalen dan dat we verdienden.
De geldzorgen werden op den duur te groot, we sliepen steeds slechter, we ploeterden, we stortten in en krabbelden weer op, soms stroomden de tranen. Met name van teleurstelling! We hadden zo’n mooie plek gecreëerd en we deden zo ons best.
Henk had met het café nog zijn eigen speeltuin, een podium dat altijd speelklaar stond, hij vond het heerlijk om daar te zijn. Maar ik kreeg steeds grotere weerzin om er heen gaan. Ik werd niet meer blij van de mensen die zeiden dat ze ons café en de muziek zo fijn vonden. Innerlijk werd ik alleen maar steeds bozer op de klanten die niets verteerden, die de hele middag zaten op één biertje. Ik was zo teleurgesteld! Iedereen vond het leuk bij ons, mensen genoten van de muziek, maar geld uitgeven ho maar! Ik vatte het ook te persoonlijk op. “Die mensen weten toch dat wij hiervan moeten leven! Als ze het hier zo leuk vinden waarom verteren ze dan niet wat meer!” klaagde ik hartgrondig tegen Henk. Op een dag zei Henk: “Lies, jij zou toch jouw centrum beginnen? Ga daar dan mee aan de slag!”
“Hoe kan ik dat nou nog doen? Ik geloof er niet meer in!” riep ik stampvoetend uit terwijl de tranen over mijn wangen biggelden.
Ik was wanhopig, verdrietig en boos. ik voelde me bekocht door het leven! Alles had erop gewezen dat we er goed aan hadden gedaan om deze stap te zetten en op het moment dat we onze deuren hadden geopend begon de tegenslag in te treden. Mijn hele spirituele positieve visie op het leven lag aan diggelen.
En dat was nog maar het begin… Het zou nog erger worden, want ook mijn zelfvertrouwen zou het nog zwaar te verduren krijgen…
Dit is het tweede deel van haar verhaal.
Toen we 4,5 jaar de na de opening, de deuren van ons café in december 2011 definitief sloten dacht ik: zo, en nu ga ik weer gewoon in mijn eigen vak werken en geld verdienen.
Na al die jaren van hard werken en dienstbaar zijn had ik ontzettende zin in om weer fulltime als artiest aan de slag te gaan. Ook Henk ging zich, als contrabassist weer meer toeleggen op optredens buiten de deur. Gelukkig had hij dankzij ons café een enorm netwerk aan muzikanten opgebouwd.
Ik nam weer contact op met mijn organisatienetwerk in Nederland, maar dat viel tegen. De tijd had ook daar niet stilgestaan en het was duidelijk: ik en mijn act lagen eruit. Een jongere garde had mijn plaats ingenomen. Maar dat was niet het enige, ik merkte dat de hele entertainment business in Nederland veranderd was.
Alles was superchic geworden, een en al glamour. Was Nederland nu zo veranderd of was ik inmiddels al zo verfranst?
Ik zou me aan moeten passen aan deze snelle veeleisende wereld, een nieuwe act moeten verzinnen, een nieuwe aanpak met een ander imago dan die van inmiddels ‘suffe waarzegster in een soepjurk’, zoals Henk het zo fijntjes verwoordde.
Naast de vraag of ik hier nog wel zin in had, kwam natuurlijk ook het probleem geld. Om te investeren heb je geld nodig en dat had ik dus niet.
Gelukkig had ik hier in de buurt kennis gemaakt met een Franse organisator van circusspektakel en die zag wel wat in mijn ‘act’ als zigeunerin. Ik sprak inmiddels voldoende Frans om kaart te lezen. Toen ik hem aangaf dat ik heel druk bezig was met Frans studeren zei hij lachend: “Maar verlies je accent niet hoor!”
Hij probeerde me werkelijk aan werk te helpen, maar het kwam langzaam op gang. Hier was dat waarzeggen op feestjes niet echt bekend, de mensen waren wat wantrouwend. Maar als ik wel werd ingehuurd dan waren ze allemaal razend enthousiast, dus ik had wel de hoop dat als ik eenmaal bekend zou zijn, veel zou kunnen werken.
Ik had gewoon meerdere opdrachtgevers nodig! Via internet schreef ik wel honderd Franse organisatiebureaus aan, soms kreeg ik een antwoord dat ze mijn act in een dossier zouden bewaren. Maar net als in Nederland destijds zou ik eigenlijk zo’n bureau moeten bezoeken om mezelf te presenteren. De Tarotkaarten meenemen en laten zien welke impact mijn act kon hebben. En dat kon dus niet omdat reizen door Frankrijk nu eenmaal geld kost. En zo eindigde elke poging die ik deed steeds weer op het grote struikelblok: geld.
Ik had structureel werk en inkomen nodig !
Het was me wel duidelijk dat ik met die enkele Franse en soms nog Nederlandse optredens niet uit het geldgebrek dal zou komen.
Ik had structureel werk en inkomen nodig !
Het zou beter zijn als ik gewoon een baan had, maar wel een beetje op niveau. Het leek me heel leuk om iets in het toerisme te doen. Ik dacht dat ik met mijn enthousiasme, klantgerichtheid én kennis van Engels, Nederlands en een klein beetje Duits wel kans zou maken.
Maar dat viel tegen! Alle aardige mensen waar ik de voorgaande jaren een leuk contact mee had gehad gaven geen sjoege. Ze bleven vriendelijk maar het baantje kreeg ik niet.
Ze vonden me wel leuk, beetje gek en aardig, prima als uitbaatster van ons “Café des Arts” maar blijkbaar niet geschikt voor de rol van collega! Er waren ook gewoon niet zoveel banen en wel veel jonge Franse sollicitanten met een diploma voor toerisme. En om eerlijk te zijn begreep ik ook wel dat mijn Frans goed genoeg was voor een café eigenaresse en artieste, maar niet representatief voor een medewerkster op kantoor.
Een vrouw van de communauté commune zei letterlijk op een voorstel van mijn kant : “Daar heb je madame Arts weer met haar ideeën!”
Inmiddels waren we anderhalf jaar verder en was ik de wanhoop nabij en dat wreekte ik op mezelf: “Wie ben ik eigenlijk nog, wie zit er nu op mij te wachten, ik kan niets, ik zie er ook niet uit, ik ben oud, dik en oninteressant… !”
Ik was 51, m’n zwarte haar was verruild voor een grijze bos. Dat was het: ik was een grijze muis geworden, “een mislukking”!
Al mijn vaste waarden en zekerheden waren omver geworpen:
In Nederland was ik op het moment van vertrek de best betaalde waarzegster in de entertainmentbranche, ik wist me te verkopen, communicatie was mijn sterke kant. Hier in Frankrijk durfde ik haast geen geld meer te vragen, alles leek mij veel te duur. Ik was de feeling voor geld kwijt geraakt. Dit werd ook bevestigd door de omgeving. Alle Franse mensen die wij kenden leefden van een habbekrats, sommigen hadden misschien wel meer te besteden maar iedereen vond alles te duur.
Op communicatieniveau voelde ik me teruggeworpen op kleuterniveau.
In Nederland was ik een persoonlijkheid met eigen vrienden, hier was ik onderdeel van een stel geworden. Natuurlijk wilde ik heel graag met Henk samen zijn, ook onze muzikantenvrienden en de mensen uit de omgeving vond ik heel leuk en aardig maar ik miste ontzettend echte vriendinnen om gezellig diepgaande gesprekken mee te voeren.
Ik dacht er ook aan om met mijn kaarten te gaan coachen, maar het bleef bij het plannen maken. Het lukte me niet om het concreet te maken.
Eigenlijk was dat wel logisch! Ik was bang geworden om te ondernemen en risico’s te nemen. Ik was in mijn leven altijd gewend geweest dat het “meezat” , dat mensen open stonden voor wie ik was, hier liepen al mijn pogingen uit op een flop. Ik was mijn bravoure en eigenwaarde kwijt.
Ik was zelf vastgelopen, dan kom je niet ver als coach!
Aangezien ook al mijn sollicitaties en pogingen om hier in Frankrijk aan de bak te komen op niets uitliepen en er niet veel anders te doen viel, ben ik op aandringen van Henk begonnen met schrijven.
Het boek over onze belevenissen, dat ik eigenlijk al een tijd wilde schrijven.
En warempel, ik knapte op!
Het was heerlijk om over onze beginperiode te schrijven, ik werd er vrolijk van! Ook in het schrijven zelf had ik enorm veel plezier, ik was eigenlijk verbaasd over mezelf , dat het zo gemakkelijk ging.
Ik begon mijn oude bravoure weer terug te krijgen, zeker toen mijn schrijverij geaccepteerd werd door een Nederlandse uitgever. Ik kreeg het gevoel dat ik weer meetelde.
Ik begon mijn blog en had dat eerste jaar al 30000 views en kreeg leuke reacties. Ik had weer hoop op de toekomst met een baan als schrijfster.
In de tussentijd deed Henk nog steeds optredens in de omgeving, had enkele leerlingen en was begonnen met muziek schrijven.
Er kwam een soort innerlijk rijke en vredige periode, we leefden heel erg op onszelf, genietend van de prachtige natuur en ons huis, dat we toch nog steeds hadden, allebei volgden we ons hart en waren bezig met een creatief proces. Iets waar ik eigenlijk heel trots op was.
In de zomer organiseerden we tuinconcerten waarbij iedereen iets te eten en drinken meenam. Voor de muzikanten gingen we na afloop met de pet rond. En waar dezelfde personen in de kroeg zuinigjes op één drankje hadden gezeten, kwamen ze hier aan met een overvloed aan zelfgemaakte taartjes, hapjes en voldoende drankjes, alles werd gedeeld. Het waren super gezellige middagen met goede muziek, de gasten waren hartelijk en genoten. De muzikanten kwamen graag met Henk spelen, ook voor hen was het een feestje. Dat waren de zorgeloze momenten van het leven als God in Frankrijk!
Op zich konden we zo onszelf die eerste vier jaar na de sluiting nog wel bedruipen en zelfs gelukkig zijn, zolang we gewoon dit kleine sobere Franse leventje leidden. Door de sluiting van ons café bouwden we in ieder geval geen verdere schulden op, dat was alleen al een enorme opluchting!
Armoede op zich is heus niet erg zolang er nog perspectieven zijn! Je kunt best een tijd héél sober leven en gelukkig zijn omdat je weet dat het een keer goed komt.
Hoewel we met heel kleine beetjes deze schulden aflosten, ging het toch financieel steeds moeizamer. Spullen zoals computers, auto, wasmachine, schoenen, kleding die we nog uit onze rijke’ Hollandse tijd hadden gingen kapot, de kachel begaf het en voor vervanging was natuurlijk geen geld. Alle centen moesten worden omgedraaid!
Henk verkocht een aantal versterkers en twee basgitaren. Ik verkocht mijn viool. We hielpen iemand verhuizen en kregen in ruil een oud maar heerlijk bed, precies wat we nodig hadden. Maar spontane ritjes naar Nederland, zomaar voor een verjaardag zaten er niet in, cadeautjes geven ho maar, zelfs logerend bezoek ontvangen gaf stress…
Onze lieve vrienden en familie bekeken de zaak vanuit hun Hollandse perspectief…
Gelukkig werden we erg geholpen door vrienden en familie, financieel of met spullen, wat natuurlijk heel lief was, en zelfs onze redding! Maar dat heeft ook een keerzijde. Mensen gaan zich uit bezorgdheid ook met je bemoeien. Onze lieve vrienden en familie bekeken de zaak vanuit hun Hollandse perspectief, zij hadden niet in de gaten dat we echt ons best deden maar dat we zo ver over onze grenzen waren gegaan dat we lamgeslagen waren door de financiële problemen…
Onbegrip volgde, mijn ouders wilden dat we terugkwamen. Mijn vader zei hartgrondig: “Wat zoeken jullie daar toch in die armoede, kom terug naar Nederland, hier kun je gewoon weer werken!” en werd vervolgens boos omdat we dat niet deden. Onze kinderen werden boos omdat we niet meer naar Nederland op bezoek kwamen. Het hebben van géén geld was onvoorstelbaar voor onze ‘rijke’ familie in Nederland, zij zagen het als een keuze.
Iedereen wist wel een oplossing voor ons, maar wij zaten gewoon vast. Tussen wal en schip gevallen. Zelfs voor terugverhuizen heb je geld nodig.
Het was ook maar de vraag of we in Nederland, met onze leeftijd (50 en 63), wel zomaar gelijk aan de slag zouden kunnen gaan. En geen geld hebben in Nederland leek ons nog zwaarder dan hier in Frankrijk. Daarbij ging ook iedereen voorbij aan het feit dat we geëmigreerd waren en dat we ons bestaan hier wilden opbouwen.
Inmiddels was het 2015, ik had twee boeken geschreven. Ze waren lovend ontvangen maar ook weer hetzelfde liedje: het leverde geen geld op.
Ik verviel in een tweede dip periode, al mijn hoop had ik op het schrijven gezet. Het was zo’n teleurstelling! Zelfs de e-books werden haast niet verkocht. In 2014 slechts 3 stuks terwijl ik inmiddels meer dan 35000 views op mijn blog had. Ik begreep het niet en was ook boos.
“Die boeken kosten maar 5 euros, dat zou toch niet zo’n drempel moeten zijn voor mensen die blijkbaar wel mijn verhaaltjes leuk vinden om te lezen?” klaagde ik gefrustreerd tegen Henk.
En zo begon het weer van voren af aan, weg was mijn vertrouwen in de toekomst. Het allerergste van die periode voor mij was dat ik het gevoel had een tweederangs burger te zijn geworden. Als je geen geld hebt tel je niet meer mee… Als je voor een groot deel leeft van wat mensen je toestoppen verlies je je autonomie en uiteindelijk ook het respect van anderen. Ik had het gevoel alsof voor al onze familie en Nederlandse vrienden ‘mislukt’ op mijn voorhoofd getatoeëerd stond.
Ik zag en voelde het aan hun reacties; we waren afgeschreven.
Ook voor ons was de limiet bereikt ik voelde me inderdaad niet geloofwaardig meer. We zaten op een zinkend schip, zoals mijn vader het ons misprijzend voor de voeten had gegooid.
In 2016 besloot ik dat het zo niet verder kon, alles wat we aan spullen hadden kunnen verkopen was verkocht, mijn nachtelijke paniekaanvallen werden heviger, zeker als er weer een deurwaarder aan de deur was geweest. De bodem was bereikt,ik was het geploeter rondom geldproblemen zo ongelooflijk beu! Ik moest het toegeven, alleen kwam ik er niet uit, alles wat ik probeerde om een stabiel inkomen te genereren liep op niets uit.
Ik kon het niet alleen, ik moest deze spiraal doorbreken en hulp gaan zoeken! En die vond ik: er kwam een reddende engel op mijn pad…
Dit is het derde en laatste deel van haar verhaal.
Bij Pole Emploi (arbeidsbureau) bleek dat ik een nieuwe conseillère (consulente) had gekregen. Na een teleurstellend onderhoud in 2013 met een andere vrouw die toen tegen me zei dat ze, behalve ‘me inschrijven’, niets voor me kon doen, was ik daar nooit meer geweest.
Die vrouw had me indertijd geringschattend aangekeken, waardoor ik van de zenuwen helemaal niets meer van mijn Frans bakte. Ik voelde me zo ongelooflijk Nederlands en onbeholpen, door haar ogen zag ik de onmogelijkheid van mijn positie, wat weer haarfijn aansloot bij mijn eigen gevoel van falen en onvermogen.
Maar gedreven door mijn hevig verlangen om uit de problemen te komen en geld te gaan verdienen had ik nu, drie jaar later de stoute schoenen toch weer aangetrokken en bij Pole Emploi aangeklopt. Deze veel jongere vrouw begroette me hartelijk. Aangemoedigd door haar welwillende houding en ook doordat ik inmiddels toch wel beter Frans sprak vertelde ik haar over mijn problemen om in Frankrijk te integreren en werk te vinden. Dat ik inmiddels zoveel had geprobeerd en dat ik niet meer wist hoe ik het aan moest pakken en nog belangrijker, dat ik niet meer wist wat ik nu verder nog zou kunnen. Ik was het vertrouwen in mijn keuzes kwijtgeraakt.
“Mensen als u hebben we hier nodig!”
De conseillère begreep me helemaal en noteerde alles in mijn dossier. “ Op het moment zijn er volop mogelijkheden om u via Pole Emploi te ontwikkelen” zei ze vriendelijk. “Maar laten we bij het begin beginnen met een ‘Bilan de compétences’ (beoordeling van vaardigheden). Eens kijken welk beroep nu werkelijk geschikt voor u is!”
“Oh wat fijn, weet u, ik wil zo graag werken en iets betekenen voor deze omgeving!” zei ik enthousiast. “Alors, dan gaan we daar aan werken,” antwoordde de vrouw vol vertrouwen, “mensen als u hebben we hier nodig!”
Op de terugweg naar huis echode haar woorden na in mijn oren… Ik was nodig, ik was nodig! Alles zal veranderen! Jubelend zat ik achter het stuur, ik kon m’n geluk niet op.
Vier weken later was het onderzoek afgerond. Met een jong meisje van het ‘Compétences bureau’ had ik allerlei lijsten ingevuld en besproken en de conclusie was dat ik absoluut niet geschikt was voor de Horeca en ook niet voor het werken in de ouderen en jongerenzorg, maar dat wist ik al. Waar ik wel geschikt voor was, was weer gewoon voor mijn werk als artiest, als schrijfster/vertaalster en vanwege mijn sociale achtergrond werken als coach. Maar ik had alleen maar mijn Tarotkaarten, ik had steun nodig via een echte coachopleiding. Nu kon je via Pole Emploi cursussen vergoed krijgen maar het meisje kon me zo al wel vertellen dat dit natuurlijk niet gold voor zo’n dure particuliere coachopleiding. Die optie viel dus af!
Dus vier weken na aanvang stond ik met de uitkomst van mijn ‘Bilan de compétences’ nog steeds voor dezelfde onmogelijkheid.
Het zou het beste zijn als ik zou investeren in mijn beroep als artiest/waarzegster. Een nieuwe aanpak, goede Franse website en reclamemateriaal en vooral een kostuum passend bij mijn leeftijd.
De moed zakte me in de schoenen, want wat had ik daarvoor nodig? Juist: geld.
Een dag later zat ik wat murw zonder veel hoop achter mijn computer te kijken op de site van Pole Emploi. En daar tussen al die baantjes die niets voor mij waren stond het ineens: Gevraagd twee werknemers in een naaiatelier in het kader van een ‘atelier d’insertion’.
Ik wist dat zo’n ‘atelier d’insertion’ een sociale werkplaats was waar mensen die ver van de arbeidsmarkt verwijderd zijn onder begeleiding kunnen werken aan terugkeer naar een werkzaam leven.
Een naaiatelier! Daar zou ik nou nooit aan gedacht hebben maar iets erin sprak me aan. Vroeger had ik nog wel eens zelf kleren in elkaar geflanst, dat vond ik eigenlijk best leuk. “Maar een sociale werkplaats is wel een heel laag niveau” fluisterde een angstig stemmetje in me. “Ja, maar het is toch ook creatief werk!” wierp een ander stemmetje tegen. Zo zat ik wat te dubben toen ik ineens een ingeving kreeg. “Verrek, ik ken die vrouw die daar technisch begeleidster is.” Ze was klant in ons café, een vriendin van een muzikant. Nadine, een leuk mens, ik wist dat ze oorspronkelijk kostuumnaaister van beroep was. Ik had destijds altijd leuke gesprekken met haar aan de bar.
Werken in een naaiatelier, iets compleet anders!
Ineens zag ik het voor me! Werken in een naaiatelier, iets compleet anders!
Misschien zou ik hiermee de vicieuze cirkel waarin ik vastzat kunnen doorbreken!
Resoluut pakte ik de telefoon, ik wilde het met haar bespreken. Geweldig, ik had zelfs haar telefoonnummer nog!
Zij reageerde ook meteen erg enthousiast: “Ja het zou ideaal voor jou zijn! Je kunt bij ons werken aan jezelf en aan je Frans, je komt uit je isolement én je kunt geld verdienen zodat je daarna kunt investeren in je bedrijf!”
Ze legde me uit dat deze vacature via Pole Emploi ging, dus dat ik hen een sollicitatiebrief moest schrijven, die zou dan vervolgens weer bij haar terechtkomen. “Oh… dat ga ik direct doen!” reageerde ik blij en enthousiast door de telefoon.
Het was zaterdag en de hele middag zat ik ijverig te schrijven en ‘s avonds was de brief via de mail verstuurd, inclusief een persoonlijk berichtje aan mijn consulente waarin ik haar mijn motivatie toelichtte.
Vol verwachting controleerde ik maandag elk uur mijn mailbox. Er kwam geen reactie van mijn aardige consulente. Dinsdag ook niet, en vrijdag nog steeds niet. Was er iets mis gegaan? Wat moest ik doen ? Ik wilde niet pressen, misschien was ik wel veel te ongeduldig?
Anderhalve week later kreeg ik een telefoontje van Nadine van het atelier: “Liesbeth, waarom heb je nog niet geschreven? We gaan eind van de week met de gesprekken beginnen. Wil je het nog wel?”
Ik was met stomheid geslagen. “Ik heb wél geschreven! Zelfs de dag dat wij elkaar gesproken hebben!”
“Nou ja, dat geeft niet,” antwoordde ze resoluut. “Vrijdag komen alle sollicitanten, kom dan ook en neem de brief en je cv mee.” “Ok, graag Nadine! Dank je wel!”
Verbluft zat ik met de telefoon in m’n handen. Het was wéér gebeurd! Die aardige consulente had gewoon mijn sollicitatiebrief niet doorgestuurd waardoor ik zelfs de kans niet had om aangenomen te worden.
Dit was dus wéér iemand die heel vriendelijk in mijn gezicht was geweest, die had gezegd dat ze me begreep, dat ze me zou helpen en zelfs suggereerde dat de omgeving mensen zoals ik nodig had, maar die uiteindelijk niets deed. Dit gedrag, waar ik al die jaren op stuk gelopen was, waardoor ik geen vertrouwen in mijn intuïtie meer had, had me mijn laatste sprankje hoop en vertrouwen kunnen afnemen.
Maar deze keer liep het anders: Ik had een andere ingang: Ik kende iemand in een kaderpositie!!!
Op 15 oktober 2016 begon mijn baan op het naaiatelier. Sindsdien is mijn leven, persoonlijke ontwikkeling en integratie in Frankrijk in een stroomversnelling gekomen.
Ik heb tot de bodem moeten gaan! Qua sociale positie was ik in de laagste sociale klasse terecht gekomen.
“Oh, werk je daar als begeleidster?” vroegen vrienden en familie toen ik vertelde van mijn baan. “Nee, ik werk daar als arbeidster!” antwoordde ik dan trots en beschaamd tegelijk.
Ik heb een jaar in het atelier gewerkt. Het was een bewogen jaar met momenten waarop ik hartgrondig dacht: Wat doe ik hier!
Het is een heel hiërarchische wereld. In feite waren er twee équipes: de begeleidsters, dit waren leuke intelligente onafhankelijke vrouwen met hetzelfde opleidingsniveau als ikzelf, maar daar hoorde ik dus niet bij. Ik hoorde bij de andere équipe van laag of niet opgeleidde vrouwen (“les filles”) die het naaiwerk deden en hulp nodig hadden.
Dat was in het begin heel moeilijk. Ik moest mijn trots opzij zetten en aanvaarden dat ik soms stompzinnig werk moest uitvoeren zoals een kast met lappen uit- en inruimen omdat er niet genoeg naaiwerk was. Op zo’n moment was het voor iemand die altijd eigen baas is geweest zoals ik, tergend om onderaan de ladder te staan!
Mensen uit het noorden werken nu eenmaal harder en zijn ambitieuzer.
Gelukkig begrepen Nadine en de andere begeleidsters mijn positie en kreeg ik privileges. Als er niet genoeg werk was mocht ik Frans studeren in plaats van stompzinnige klusjes doen. Daarbij was er juist toen ik begonnen was paniek in het atelier, er zou niet voldoende subsidie zijn voor het komende jaar. Een aantal begeleidsters werden ontslagen. Toevallig had ik een vriendin in Nederland die ook begeleidster was op zo’n zelfde naaiatelier in Nederland. Dat Nederlandse bedrijf draaide volledig op eigen kracht, zonder subsidies. Ik had ideeën over hoe wij dat aan zouden kunnen pakken en ik kreeg toestemming om dat onder naaitijd uit te zoeken in de computerkamer. Er kwamen mensen van het hoofdkantoor in Clermont-Ferrand om met mij hierover praten.
“Les filles” van mijn équipe waren in eerste instantie wantrouwend naar mij, het spande erom! Eén van de dominantste vrouwen begon me onderhuids te ondermijnen, door tijdens mijn afwezigheid mijn naaiwerk en mijn naaiattributen te verplaatsen, zodat ik ze moest gaan zoeken als ook ik weer achter de naaimachine moest. Dan werd er gegniffeld achter mijn rug. Toch zette het pesten gelukkig niet door, blijkbaar vonden ze me toch te aardig en accepteerden ze mijn uitzonderingspositie. Ik was anders, dat zagen zij ook wel! Nadine zei dat ik haar wel mocht tutoyeren omdat we elkaar nu eenmaal al vriendschappelijk kenden, dat was logisch. En voor mijn (te) harde werken vonden ze een goede verklaring waardoor de vrede weer hersteld werd: Ik kwam uit het noorden, die mensen werken nu eenmaal harder en zijn ambitieuzer.
Ik bloeide op, ondanks alle ups en downs en ik zag dit ook gebeuren bij de andere “filles.” Vaak wordt er heel laagdunkend gedaan over dit soort ateliers maar ik heb vanuit eigen ervaring geleerd wat een goede functie ze hebben. Iedereen krijgt de kans om zich op z’n eigen niveau te ontwikkelen.
Ik heb een tijdje onderzocht of het vak van begeleidster van zo’n atelier iets voor mij zou zijn. Als ik had gewild, dan had ik nog een jaar langer moeten blijven werken, zodat ik onder werktijd ook de opleiding zou kunnen doen. Maar ondanks dat ik het een heel goed beroep vind besloot ik het toch niet te doen. Het is een wereld van regels en hiërarchie, daar pas ik niet tussen. Ik besloot dat ik liever gewoon zelfstandig coach wilde worden. Dus na een jaar vertrok ik, iedereen begreep het!
Op 15 oktober 2017 stond ik weer op straat. Nog steeds geen ander werk maar alles was veranderd. Henk had inmiddels vervroegd pensioen dus we hadden een basisinkomen. De laatste schulden waren afbetaald. Doordat ik veel beter Frans sprak en door alles wat er dat jaar gebeurd was had ik weer zelfvertrouwen. Maar het allerbelangrijkste: ik had contacten!
Want ondanks dat ik had gewerkt op de onderste laag van de arbeidersklasse was ik opgemerkt bij mensen in kaderfuncties.
Alles draait om de taal spreken maar vooral contacten hebben!
Het balletje ging rollen: Ik was geïntegreerd en werd geaccepteerd.
Mijn begeleidster werd een vriendin, ik meldde me aan bij een vrouwen ondernemers netwerk in Clermont-Ferrand. Mijn werk als artiest/waarzegster ging beter lopen.
De directrice van Pole Emploi, die ik ook dat jaar via het atelier had ontmoet, regelde dat ik een opleiding NLP in Avignon kon volgen. Dat was ook weer een geweldige uitdaging en ervaring!
In 2019 werkte ik vier maanden bij de ANWB om een vervolgopleiding NLP te kunnen bekostigen. Vier maanden op kamers in Lyon, heerlijk. Weer eens verblijven in een grote stad. Deze opleiding ging door te weinig deelnemers niet door, maar bij ‘toeval’ kwam ik in aanraking met een opleidingsinstituut tot Humanistische Hypnose in Parijs en Lyon. In ruil voor een opleiding heb ik twee boeken vertaald van het Frans naar het Nederlands…. De opleiding volg ik nog steeds.
Dus dankzij één Frans contact, mijn reddende engel Nadine van het naaiatelier is de deur naar echte integratie in Frankrijk voor mij opengegaan. Alles draait om de taal spreken maar vooral contacten hebben!
Achteraf zie ik ook wat een rijke periode ik achter de rug heb. De financiële- en taal problemen hebben me compleet op mezelf teruggeworpen. En ja, je kunt je dromen waarmaken, maar de weg ernaartoe gaat niet altijd zoals je gedacht had. Ik heb aan den lijve ondervonden hoe het voelt om “vast” te zitten, om je wanhopig te voelen en dat je er toch weer uit kunt komen! In mijn geval door een “knieval” te doen en daarna genoegen te nemen met de kleine stapjes voorwaarts!
Ik voel me rijk en dankbaar.
Tekst: Liesbeth Arts
https://elisabetharts.blogspot.com
-
La Guinguette Hollandaisev.a. €4,99
-
Toekomstmuziek in Frankrijkv.a. €4,99