Een ‘café au lait’, die drinken de Fransen alleen thuis en wie kortweg om een ‘café’ vraagt, krijgt standaard een espresso. Koffie bestellen in Frankrijk is lastiger dan je denkt. Hoe krijg je precies wat je wilt hebben?
Un café
De meest gebruikelijke manier om in Frankrijk koffie te bestellen, maar let op, je krijgt dan een klein kopje sterke zwarte koffie en bijna altijd is dat een espresso. Je kunt ook zeggen: un café noir, un express, un expresso, un café court of un petit noir – allemaal hetzelfde.
Un café double
Wil je een dubbele espresso, dan vraag je om een ‘un double’.
Un café serré
Extra sterke koffie: espresso met de helft van de gewone hoeveelheid water. Lijkt op Italiaanse ristretto, al is die nog sterker.
Un allongé of un américain
Espresso aangelengd (=allongé) met heet water. Deze koffie lijkt qua sterkte het meeste op een ‘gewoon’ Hollands kopje koffie. Kost in principe hetzelfde als een espresso en is daarmee de goedkoopste koffie op de kaart.
Un café au lait
Vraag beter niet om een café au lait in een café, want die drinken Fransen eigenlijk alleen thuis bij het ontbijt. Het gaat om koffie met veel melk geserveerd in een ontbijtkommetje, zodat je er een croissant of zelfs een heel stuk stokbrood – inclusief boter en jam! – in kunt dopen. Café au lait wordt in sommige delen van Frankrijk ook wel ‘café renversé’ genoemd: onze ‘koffie verkeerd’.
Un café crème
Zo bestel je een grote koffie met melk (een ‘latte’). Maar let op, sommige cafés hebben 2 formaten: le petit crème en le grand crème. Als je op toeristische plekken zeker wilt zijn dat je niet express de duurdere grote kop wordt voorgezet, dan kun je specifiek vragen om un petit crème.
Une noisette
Als een café crème te veel koffie en vooral te veel melk voor je is, dan kun je kiezen voor een noisette. Dat is een koffie in espresso-formaat met wolkje opgestoomde melk erin. En soms krijg je het kannetje warme melk ernaast, zodat je zelf kunt doseren.
Un cappuccino
Tja, deze Italiaanse koffievariant met opgeklopte melk is niet echt breed doorgedrongen in Frankrijk. In moderne koffiebars in grote steden vind je heus correcte versies. Maar pas op, in klassieke Franse cafés is cappuccino (€5-€7) meestal een mislukte en duurdere versie van de café crème!Die laatste kun je dus maar beter bestellen als je koffie met melk wilt (of de kleinere noisette). Op het Franse platteland krijg je zelfs nog vaak koffie met slagroom als je om cappuccino vraagt.
Un déca
Alle bovenstaande koffievarianten kun je ook bestellen zonder cafeïne door het afgekorte woord ‘déca’ toe te voegen. Zo vraag je bijvoorbeeld om une noisette déca (espresso zonder cafeïne met melk) of un déca allongé (gewone koffie zonder cafeïne).
Un café filtre
In het groeiende aantal hippe barista-barretjes in Parijs en andere grote Franse steden zie je nieuwe of juist klassieke koffiesoorten terugkomen. Zo is op diverse plekken de gouwe-ouwe filterkoffie weer heel erg in de mode.
ANDERE HANDIGE KOFFIEPAUZE-WOORDEN
Liever geen gewone melk in je koffie? Op het platteland moet je er niet over beginnen, maar in grote Franse steden kun je steeds makkelijker plantaardige alternatieven voor koemelk krijgen. Vooral bij de gespecialiseerde koffiebars. Zoals sojamelk (lait de soja), havermelk (lait d’avoine) en amandelmelk (lait d’amande).
Suiker in je koffie Avez-vous du sucre, s’il vous plaît? (heeft u suiker?) of Avez-vous des sucrettes? (heeft u zoetjes?).
Koffieroom? Die is niet bekend in Frankrijk. Wel vind je in de grotere supermarché geconcentreerde volle melk in cupjes (Nuage de lait) en staafjes poedermelk (dosettes de lait en poudre) bestaan ook.
Café gourmand staat vaak onder de desserts op een Franse menukaart. Het gaat om een koffie (espresso, noisette of een allongé, naar keuze) geserveerd op een bord met diverse kleine nagerechten, taartjes en/of macarons.
IJskoffie: un café glacé of un café frappé (overgewaaid uit Griekenland, veel Parijzenaars gaan op vakantie op de Cycladen).
Theesoorten: een gewone thee heet un thé (noir), dit zijn 5 bekende Franse theemerken. Groene thee heet thé vert. Een kruidenthee is een tisane, met smaken als camomille (kamille), tilleul (lindebloesem), verveine (verbena) en menthe (munt).
Thé à la menthe: als je dat bestelt in Frankrijk dan krijg je niet zo’n leuk hoog glas met heet water en verse munttakjes erin, zoals in Nederland. De Fransen denken hierbij aan Marokkaanse muntthee, gemaakt van zwarte thee, gedroogde munt en heel veel suiker erin.
Parijs duur? Valt soms best mee: zie hier een kaart met alle cafés waar je – aan de toog – een koffie voor €1 kunt drinken!
Meer artikelen over de Franse taal vind je hier!
LEES OOK:
Top 7 kaasplank-missers
13 Franse vooroordelen over Nederlanders
10 manieren om brood te kopen in Frankrijk
Tekst: Nicky Bouwmeester-copyright frankrijk.nl Beeld: CC/John Althouse Cohen (café), CC/jenesuispastonpère (opening), CC/Bex Walton (filterkoffie), CC/Unicellular (noisette), CC/Samantha (café). Opening: koffie/CC-Julia Solonina.
